Formasyonun temel terimi dışında anlamı için öğretmenlik yolunda çekilen en çileli yol denilebilir. Hangi üniversiteler istiyor, hangi üniversite kaç kontenjan açtı, toplam kontenjan kaç, okuduğum üniversiteler kontenjan şartı koşuyor mu gibi sorularla boğuşturan bir kavramdır. Formasyon temel anlamıyla yeterlilik demektir. Lisans mezunu bir öğretmen adayının ‘eğitim ve öğretim verebilir’ yetisinin sertifikaya dönüştürülmüş halidir. Yani öğretmen olabilmek için öğretmenlik ve eğitim ile ilgili her şeyi en iyi şekilde öğrenmek ve bunun sertifikasını almak mecburdur.
YÖK, yaptığı açıklamada “Her branşta formasyon programı düzenlenecektir” şartını kaldırmıştı. Belirtilen bölümlerden mezun olanlar ve diploma ortalaması 2.5/4 olan öğrencilerin formasyondan yararlanacağını belirtmişti. Yani belirtilen listedeki bölümlerden birinden mezunsanız eğitim sertifikası için başvuru yapma şansınız doğacaktır. Bazı üniversiteler öğrencilerine ‘isterlerse alsınlar’ şartında formasyon imkanı sunar.
Pedagojik Formasyon eğitimi nasıl verilir?
Yüksek Öğretim Kurulu, her sene sitesinde formasyon için başvuru yapılabilecek üniversitelerin listesini ve kontenjanları yayınlar. YÖK üniversitelere bu konuda kontenjan verir. Her üniversitenin kontenjanı ayrıdır. Üniversitenin ilgili başkanlığı bu kontenjanları branşlara göre dağıtır. Yine her üniversite, YÖK tarafından aksi bir durum belirtilmemişse, başvuru şartlarını, formasyonun zamanını, ücretini kendisi belirler. Bazı yıllar ALES şartı aranmazken bazı yıllarda ALES şartı aranabilir, bunun kararını YÖK verir. Bu eğitimi veren üniversitelerde kendi çapında bir sistem uygular. Kendi bünyesinde okuyan eğitim fakültesi öğrencilerine kontenjan için büyük bir kısım ayırır. Geri kalanı ise diğer öğrencilere verir. Kimi üniversite İlahiyat Fakültesi, Spor Fakültesi gibi bölümlerin öğrencilerini kabul etmez. Eğitim Fakültesi ağırlığı çok olan üniversiteler diğer üniversite öğrencilerine pek fırsat vermemektedir. Bu sebeple öğrencilerin bir kısmı formasyon alamamakta ve hayallerinden uzaklaşmaktadır. Bunlara tepki olarak formasyon kontenjanlarının arttırılması istenmektedir. Her yıl bu konuda yapılan etkinlikler ve baskılar pedagojik formasyon eğitimine verilen kontenjanların artmasını sağlamıştır. Ancak yine de bu sayılar yetersiz kalmaktadır.
Öğretmenlik hayali kuran gençleri üniversitede bölümlere yerleştiren sistem, öğrencilerin mezun olmasıyla birlikte pedagojik formasyonu zorlaştırarak gençlerin bu hayallerini yıkmaktadır. Gençler haklı olarak, pedagojik formasyon eğitiminden geçip öğretmenliğe giden yolda büyük bir adım atmak istiyorlar. Öğretmenliğin kalitesini arttırmak isteyen sistem öğrencileri mezun olduktan sonra oldukları yerde beklemelerini sağlayarak bunu gerçekleştiremez. Pedagojik formasyon verilmeyerek gençlerin önü tıkanacağına en başından bu bölümlere sınırlı kontenjanla öğrenci alıp kalite pekala yükseltilebilir.
